✨Cáo buộc 2 quan chức Việt Nam tấn công tình dục ở New Zealand 2024

Vào ngày 4 tháng 3 năm 2024, vài ngày trước chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đến thăm New Zealand, hai quan chức được cho là thuộc Bộ Công an Việt Nam đã bị cáo buộc tấn công tình dục các nhân viên trong một nhà hàng Việt Nam ở thủ đô Wellington của New Zealand. Một trong số các nạn nhân nhận mình bị tấn công tình dục chỉ mới 19 tuổi. Sau khi tố cáo, nạn nhân đã không nhận được bất kỳ thông tin điều tra nào từ lực lượng cảnh sát New Zealand cho đến khi tự mình liên hệ với tờ Stuff để kể về câu chuyện của mình. Chỉ trong vòng một ngày sau khi Stuff đưa tin, lực lượng cảnh sát và chính quyền đã có những phản ứng trước vụ việc và xác nhận thông tin về việc có hai quan chức Việt Nam tấn công tình dục. Tuy nhiên, các nghi phạm đã rời New Zealand trước khi bị xác định và không thể bị dẫn độ từ Việt Nam do không có hiệp ước dẫn độ giữa hai nước.

Chính quyền New Zealand và giới truyền thông cũng đã gửi thư cho Đại sứ Việt Nam để bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về vụ việc nhưng đều không có phản hồi. Trong khi đó, truyền thông Việt Nam vẫn luôn tỏ ra im lặng trước thông tin này.

Diễn biến

Vào ngày 4 tháng 3 năm 2024, vài ngày trước chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đến New Zealand diễn ra vào ngày 9 tháng 3, một trong các người phụ nữ bị tấn công tình dục tại một nhà hàng Việt Nam Saigon ở thủ đô Wellington đã tố cáo bị những người đàn ông "có liên quan đến cảnh sát" của Việt Nam tấn công tình dục. Một nhóm các viên chức Việt Nam bao gồm 6 người đàn ông và 2 người phụ nữ đến dùng bữa; sau đó, họ được mời sử dụng phòng karaoke riêng nằm ngoài tầm nhìn khu vực nhà hàng chính. Tuy nhiên, không rõ những quan chức này ở lại đây hay quay trở về Wellington để chuẩn bị cho việc đón Phạm Minh Chính hay không. Trong lúc ở phòng karaoke riêng, Alison Cook kể rằng, bản thân cùng với một nhân viên phục vụ khác đã bị hai người đàn ông tấn công tình dục. Cô đã bị túm tóc kéo ra sau trong khi đổ rượu whisky vào cổ họng. Có lúc cô còn cảm nhận bản thân mình bị sờ và véo ngực. Trước khi vào phòng, các nhân viên khẳng định đã được quản lý nhà hàng nói rằng khi được mời đồ uống thì phải nhận do trong văn hóa Việt Nam thì việc từ chối đồ uống là bất lịch sự.

Trong phòng hát karaoke, sau khi các quan chức này hát một bài, họ đã đưa cho mỗi nạn nhân một tờ 100 đô la New Zealand. Ban đầu họ cho rằng đó là tiền boa nhưng đến khi các viên cảnh sát này đưa tổng cộng 200 đô la New Zealand thì họ bắt đầu thấy "kỳ lạ". Trên Đài Á Châu Tự Do, nhà quan sát chính trị Lê Anh Hùng cho rằng sau sự cố đã đặt ra một câu hỏi về đạo đức của đội ngũ cán bộ thi hành công vụ của Việt Nam khi vấn đề mang tính hệ thống. Một nữ phiên dịch viên trong các chuyến thăm của Việt Nam đến Trung Quốc cũng có chia sẻ về quan điểm của các quan chức trong các chuyến thăm khi họ xem đây là dịp "để trải nghiệm của lạ, để ăn chơi xả láng" và khi không được cung cấp thì họ sẽ tự mình đi tìm kiếm. Một ý kiến khác lại nghi ngờ rằng đây có thể là hành vi triệt hạ nhau trước kỳ Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIV.

Tranh cãi

Quá trình xử lý cáo buộc của Chính quyền New Zealand

Hai hôm sau khi vụ tấn công xảy ra, Alison Cook cùng với nạn nhân còn lại đã gọi điện tố cáo với cảnh sát địa phương về vụ tấn công. Nạn nhân chia sẻ qua cuộc điện thoại cô đã được các thanh tra thảo luận về khả năng phân tích tóc để khám nghiệm về vấn đề cô có bị chuốc thuốc an thần hay không. Tuy nhiên, khi các thanh tra phản hồi cho cô về vụ án vài tuần sau đó đã không đề cập đến việc phân tích mẫu tóc của cô. Đồng thời, khẳng định "không thể làm gì hơn" do các quan chức Việt Nam đã rời khỏi New Zealand. Không chỉ vậy, đến khi chia sẻ với Stuff vào ngày 19 tháng 12 năm 2024, quần áo của cô cũng không được cảnh sát điều tra. Trước thông tin này, Cảnh sát trưởng Richard Chambers cũng đặt đã đặt ra nghi vấn đề vấn đề thanh tra không xét nghiệm độc chất của nạn nhân. Ông đồng thời cũng nhấn mạnh rằng việc thực hiện như vậy vào thời điểm đó không phải là điều bình thường. Sau khi báo cáo vụ việc đến cảnh sát thời gian dài, Alison Cook đã không nhận được bất kỳ cuộc liên lạc nào từ cảnh sát New Zealand cho đến khi bản thân cô tự liên hệ với tờ Stuff để chia sẻ câu chuyện của mình. Trước đó, nạn nhân cũng đã yêu cầu cung cấp camera quan sát vào thời điểm bị tấn công thì cơ quan cảnh sát địa phương cũng đã từ chối. Đồng thời, vào tháng 11 năm 2024, cảnh sát cũng không phản hồi trước yêu cầu về bản sao hồ sơ về vụ tấn công tình dục của cô mặc dù xét về Luật Riêng tư thì cô được phép tiếp cận.

Ngay sau thông tin được Suff đăng tải một ngày, cảnh sát New Zealand đã xác nhận công khai thông tin hai quan chức Việt Nam đã tấn công hai nữ phục vụ trẻ tại một nhà hàng trong chuyến thăm chính thức đến nước này. Bộ trưởng Bộ Cảnh sát Mark Mitchell cho rằng những người phụ nữ này đã phải chịu đựng những hành vi "không thể chấp nhận được" và mong muốn "phản ứng mạnh mẽ" đến từ lượng cảnh sát. Đồng thời, ông cũng nói thêm "bước đầu tiên" của vụ việc đã được diễn ra khi những quan ngại của cảnh sát đã được chuyển đến đại sứ Việt Nam.

Đến ngày 7 tháng 2 năm 2025, gần một năm sau vụ tấn công, cảnh sát New Zealand thông báo đang tiến hành thủ tục để dẫn độ các quan chức Việt Nam và cam kết xử lý vấn đề "một cách nghiêm túc". Trong khi đó, Đài Á Châu Tự Do nhận được phản hồi rằng "không biết gì về thông tin này".

Tuy nhiên, theo phát ngôn từ Cảnh sát trưởng Richard Chambers, thì cơ quan này đã nhận được "tương tác tích cực với các quan chức Việt Nam" và tin tưởng rằng vụ việc sẽ được tiếp tục.

Saigon Restaurant & Bar

Khi được phỏng vấn, chủ nhà hàng Việt Nam Saigon Giang Do khẳng định bản thân không hề ép buộc nhân viên của mình uống rượu và cũng không chứng kiến bất kỳ hành vi không phù hợp nào đến từ các quan chức Việt Nam.