✨Chiến tranh Anh-Pháp (1627-1629)

Chiến tranh Anh-Pháp là một cuộc xung đột quân sự xảy ra giữa Vương quốc Pháp và Vương quốc Anh từ năm 1627 đến 1629 thuộc một phần trong cuộc Chiến tranh Ba mươi Năm. Chiến trường chủ yếu diễn ra trên mặt biển. Trọng tâm của cuộc xung đột là trận vây hãm La Rochelle (1627-1628), do Anh hỗ trợ cho người Huguenot Pháp trong cuộc chiến chống lại quân Pháp của vua Louis XIII. La Rochelle đã trở thành thành trì Tân giáo của người Huguenot, gần như biến thành một xứ cộng hòa độc lập đối lập với nền quân chủ chuyên chế Pháp. Đây chính là trung tâm của hải lực Huguenot và được coi là ổ đề kháng mạnh nhất chống đối chính quyền trung ương.

Bối cảnh

Cuộc xung đột này xảy ra sau sự thất bại của liên minh Anh-Pháp năm 1624, mà người Anh định liên minh với Pháp để chống lại thế lực của dòng họ Habsburg. Chính sách đối ngoại của người Pháp đã thay đổi khác đi kể từ khi Hồng y Richelieu lên nắm quyền vào năm 1624. Năm 1625, nhân vì Richelieu sử dụng tàu chiến Anh để đánh bại người Huguenot qua lần tái chiếm đảo Ré (1625), đã gây nên sự phẫn nộ tại nước Anh. Năm 1626, Pháp thực sự ký kết một hòa ước bí mật với Tây Ban Nha, và các tranh chấp nảy sinh xoay quanh gia đình của Vương hậu Henrietta Maria. Ngoài ra, người Pháp còn ra sức gây dựng lực lượng hải quân của họ thêm phần vững mạnh khiến cho nước Anh không hài lòng đã lên tiếng phản đối nước Pháp "vì những lý do quốc gia".

Dù là một cứ điểm của phe Tân giáo, Île de Ré đã không tham gia trực tiếp vào cuộc nổi dậy chống lại nhà vua. Trên đảo Ré, Viên tư lệnh người Anh tìm cách vây hãm và triệt đường lương thực đặng buộc hàng lực lượng Pháp đồn trú dưới quyền chỉ huy của nguyên soái De Toiras, nhưng ông này quyết định cố thủ đến chết trong pháo đài kiên cố Saint-Martin. Những chiếc tàu nhỏ của Hải quân Pháp thì lẻn vào tiếp tế cho St Martin bất chấp nỗ lực phong tỏa của quân Anh. Đêm mùng 7 rạng ngày 8 tháng 11, quân Pháp dưới quyền chỉ huy của tướng Charles de Schomberg đã chọc thủng vòng vây pháo đài Saint-Martin. Sau một cuộc công kích cuối cùng, quân Anh đại bại với tổn thất nặng về nhân mạng đành phải lên tàu tháo chạy thoát thân. Nhưng người Huguenot không nản lòng và vẫn tiếp tục đương đầu với cuộc vây hãm của quân triều đình. Hạm đội thứ hai do Buckingham sắp đặt ngay trước khi bị ám sát, đã được phái đi dưới sự chỉ huy của Thủy sư đô đốc, Bá tước xứ Lindsey vào tháng 8 năm 1628,

Tình hình diễn ra ngày càng bất lợi nghiêng về phía Anh, khi mà Tư lệnh của họ là Công tước Buckingham đã bị một viên sĩ quan bất mãn tên là John Felton đâm chết vào ngày 23 tháng 8 năm 1628 tại Quán rượu Greyhound ở Portsmouth. Tháng 9 cùng năm, hạm đội Anh kịp đến giải vây thành phố bằng cách oanh tạc các vị trí của quân Pháp và cố phá vỡ bờ đê trong niềm vô vọng; rồi nhận thấy không còn khả năng cứu viện cho đồng minh của mình nữa, quân Anh vội vã rút lui. Người Huguenot cố gắng chống cự nhưng lương thực ngày một cạn kiệt, lại mất đi sự tiếp tế của người Anh nên cả thành bị nạn đói hoành hành, tinh thần toàn quân suy sụp. Cuối cùng, sau một năm bị vây hãm, thành La Rochelle phải ký vào văn kiện đầu hàng vào ngày 28 tháng 10 năm 1628. Trong số 15.000 người bảo vệ thành chỉ còn lại 145 người sống sót. Trong khi tại nước Anh, xung đột nội bộ vẫn tiếp diễn giữa chế độ Quân chủ và Nghị viện, những tranh chấp này sẽ dẫn đến cuộc nội chiến Anh vào năm 1640. Pháp ngược lại tiếp tục phát triển mạnh hơn và hải quân Pháp thì ngày càng lớn hơn hải quân Anh vào năm 1630. Dù nước Anh thua cuộc trong khi giải vây thành La Rochelle, nhưng bù lại người Pháp cũng hứng chịu thảm bại ở Bắc Mỹ khi để mất thuộc địa Tân Pháp (bao gồm Québec, Acadia và Đảo Cape Breton) vào tay Anh năm 1629, mãi tới khi hai bên ký hòa ước Saint-Germain-en-Laye năm 1632 mới được trao về chủ cũ.