✨Con hổ giấy

thumb|Con hổ giấy với [[quốc kỳ Mỹ, tượng trưng cho chủ nghĩa đế quốc Mỹ (Nhân dân họa báo, số tháng 8 năm 1950)|175x175px]] "Con hổ giấy" () là cụm từ tiếng Trung đề cập đến điều gì đó hoặc ai đó tuyên bố hoặc có vẻ mạnh mẽ hoặc đe dọa nhưng thực tế là không hiệu quả và không thể chịu đựng được thách thức. Cụm từ này đã trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới như một khẩu hiệu được Mao Trạch Đông, cựu Chủ tịch Đảng Cộng sản Trung Quốc và nhà lãnh đạo tối cao của Trung Quốc sử dụng để chống lại các đối thủ chính trị của ông, đặc biệt là Hoa Kỳ. Kể từ đó, nó đã được sử dụng với nhiều khả năng và biến thể khác nhau để mô tả nhiều đối thủ và thực thể khác.

Nguồn gốc

Chỉ lão hổ là một cụm từ cổ xưa. Robert Morrison, nhà truyền giáo và nhà từ điển học người Anh, đã dịch cụm từ này là "con hổ giấy" trong cuốn Vocabulary of the Canton Dialect năm 1828. John Francis Davis đã dịch cụm từ tiếng Trung này thành "con hổ giấy" trong một cuốn sách về lịch sử Trung Quốc xuất bản năm 1836. Trong cuộc gặp với Henry Kissinger năm 1973, Mao Trạch Đông tuyên bố một cách hài hước là chính ông đã đặt ra cụm từ tiếng Anh này.

Sử dụng từ

Mao Trạch Đông lần đầu tiên giới thiệu ý tưởng về con hổ giấy của mình với người Mỹ trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 8 năm 1946 với nhà báo Mỹ Anna Louise Strong:

Trong cuộc phỏng vấn năm 1956 với Strong, Mao lại sử dụng cụm từ “con hổ giấy” để mô tả chủ nghĩa đế quốc Mỹ:

Năm 1957, Mao nhớ lại cuộc phỏng vấn đầu tiên với Strong:

Theo quan điểm này, "con hổ giấy" bề ngoài có vẻ mạnh mẽ nhưng lại dễ bị căng thẳng quá mức dẫn đến sụp đổ đột ngột. Khi Mao chỉ trích sự nhân nhượng của Liên Xô đối với Hoa Kỳ trong thời kỳ chia rẽ Trung-Xô, Thủ tướng Liên Xô Nikita Khrushchev được cho là đã nói ra câu "con hổ giấy có răng hạt nhân".

Thuật ngữ này thường được sử dụng trong các diễn ngôn trên Internet của Trung Quốc liên quan đến cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng. Người dùng Internet gọi Trump là con hổ giấy, thường xuyên nhận xét rằng nền kinh tế Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào các công ty Trung Quốc về một loạt nhu yếu phẩm, đồ điện tử và linh kiện thô. The Little Red Schoolbook (1969) tuyên bố rằng "tất cả người lớn đều là con hổ giấy". Cuốn sách này gây nhiều tranh cãi vì khuyến khích thanh thiếu niên chất vấn và thách thức quyền uy, đặc biệt là cha mẹ, giáo viên và các chuẩn mực xã hội. Câu nói trên được coi là câu trích dẫn nổi tiếng nhất của sách.

Osama bin Laden từng mô tả lính Mỹ là "con hổ giấy". Tuyên bố này có thể phản ánh ảnh hưởng của tư tưởng Mao Trạch Đông đối với sự hình thành của Taliban.

Cụm từ này từng được Thượng nghị sĩ lúc bấy giờ là Joe Biden sử dụng trong bài phát biểu năm 2006 để mô tả Triều Tiên sau một loạt vụ phóng tên lửa từ nước này cùng năm đó, bất chấp cảnh báo của cộng đồng quốc tế trong khi vẫn không có khả năng gây tổn hại trực tiếp cho Hoa Kỳ.

Bản thân Trung Quốc cũng từng bị gọi là con hổ giấy. Năm 2021, Michael Beckley đã đưa ra lập luận trong cuốn sách nhan đề Unrivaled: Why America Will Remain the World’s Sole Superpower rằng Trung Quốc sẽ không thể vượt qua Hoa Kỳ và việc tin rằng Trung Quốc mạnh hơn thực tế sẽ gây bất lợi cho nhận thức và chính sách của Mỹ. Theo Beckley, điều này là do "sức mạnh kinh tế, tài chính, công nghệ và quân sự của Trung Quốc bị phóng đại quá mức bởi những số liệu thống kê thô thiển và không chính xác": ví dụ, Beckley nói rằng số liệu thống kê giáo dục Trung Quốc đạt điểm cao thực ra là được chọn lọc kỹ lưỡng, rằng Quân Giải phóng Nhân dân không mạnh bằng Quân đội Mỹ do các trọng tâm khác nhau của họ, và GDP lớn của Trung Quốc không tương đương với sức mạnh hay quyền lực thực sự của họ.

Sau cuộc xâm lược Ukraina năm 2022, quân đội Nga bị nhiều nhà bình luận mô tả là một con hổ giấy. Steve Day, chỉ huy Lực lượng Đặc nhiệm Liên hợp 2 của quân đội Canada đã nghỉ hưu, kể lại công tác chỉ huy và kiểm soát của Nga giống như "con hổ giấy" hơn người ta nghĩ trước đây vì họ "hoàn toàn kém cỏi" và cho rằng quân đội Nga "có thể không bất khả chiến bại như chúng ta đã tin tưởng trong suốt nhiều thập kỷ". Tờ The New Yorker mô tả Nga như một con hổ giấy và phân tích thành tích của họ trong chiến tranh Nga-Gruzia năm 2008. Tờ báo nói rằng quân đội Nga phải chịu đựng "sự mất đoàn kết trong chỉ huy; điểm yếu về mặt hậu cần; quân đội được huấn luyện tồi, động lực kém, chỉ huy kém; chất lượng của đội ngũ sĩ quan rất kém; chất lượng thiết kế chiến dịch và khả năng lập kế hoạch rất kém", cũng như "sự hòa nhập rất kém trong và giữa các lực lượng vũ trang, bao gồm cả sự đồng bộ hóa của những chiến dịch trên không và trên mặt đất".