✨Đảng Cộng sản Đức (1918–1956)

Đảng Cộng sản Đức (1918–1956)

Đảng Cộng sản Đức ( – ) là một chính đảng lớn tại Đức từ năm 1918 cho đến năm 1933, rồi sau đó trở thành một đảng nhỏ ở Tây Đức thời hậu chiến cho đến khi bị cấm hoạt động vào năm 1956. Vào thập niên 1920, Đảng này còn được gọi là "Đảng Spartakus", vì được thành lập từ Liên đoàn Spartakus.

Được thành lập sau Chiến tranh thế giới lần thứ nhất bởi những người theo lý tưởng chủ nghĩa xã hội phản đối chiến tranh dưới sự lãnh đạo của Rosa Luxemburg, đảng từ bỏ chủ nghĩa Luxemburg và dần hướng theo Chủ nghĩa Lenin và Chủ nghĩa Stalin. Trong thời kỳ Cộng hòa Weimar, đảng KPD thường đạt được 10 đến 15% số phiếu bầu và có đại diện ở Reichstag lẫn các nghị viện quốc gia. Đảng Cộng sản của nước Đức chủ yếu tấn công vào Đảng Dân chủ Xã hội Đức, được xem là đối thủ chính họ. Bị chính quyền quốc xã của Adolf Hitler cấm hoạt động, KPD vẫn tiếp tục duy trì tổ chức một cách bí mật nhưng phải chịu tổn thất vô cùng nặng nề. Đảng sau đó lại được phục hồi ở hai miền Tây và Đông Đức sau chiến tranh và giành được ghế tại Bundestag (Nghị viện Tây Đức) trong kỳ bầu cử đầu tiên năm 1949, nhưng sự ủng hộ dành cho họ bị sụp đổ sau khi một chính thể cộng sản được hình thành ở Đông Đức. Ở Đông Đức, đảng này bị sáp nhập vào Đảng Dân chủ Xã hội để hình thành nên Đảng Thống nhất Xã hội chủ nghĩa và cầm quyền ở Đông Đức cho đến năm 1989-1990. Đảng này bị cấm Toà án Hiến pháp Tây Đức cấm hoạt động tại Tây Đức vào năm 1956. Một số đảng viên cũ tự đứng ra thành lập một chính đảng nhỏ hơn nữa, Đảng Cộng sản Đức (DKP), vào năm 1969, đến nay vẫn còn hoạt động, cùng với nhiều nhóm nhỏ xưng là tiếp nối KPD cũng được hình thành.

Buổi ban đầu

Trước Chiến tranh thế giới I, Đảng Dân chủ Xã hội Đức (SPD) là đảng lớn nhất tại Đức và là đảng xã hội chủ nghĩa thành công nhất trên thế giới. Mặc dù vẫn chính thức tuyên bố là đảng theo chủ nghĩa Marx, đến năm 1914 nó đã trở thành một đảng theo chủ nghĩa cải lương. Vào năm 1914 các đảng viên SPD trong Reichstag bỏ phiếu ủng hộ chến tranh. Các đảng viên cánh tả của đảng, mà dẫn đầu là Karl Liebknecht và Rosa Luxemburg, mạnh mẽ phản đối chiến tranh, và SPD buộc phải chia tách, và những người cánh tả thành lập Đảng Dân chủ Xã hội Độc lập của nước Đức (USPD) cùng một Liên đoàn Spartakus cấp tiến hơn. Vào tháng 11 năm 1918, cách mạng bùng nổ trên khắp nước Đức. Những người cánh tả, do Rosa Luxemburg và Liên đoàn Spartakus lãnh đạo, đã hình thành nên Đảng Cộng sản của nước Đức tại hội nghị thành lập đảng tổ chức tại Berlin ngày 30 tháng 12 năm 1918 đến ngày 1 tháng 1 năm 1919.

Đã có bảy báo cáo được đọc tại hội nghị lần đó:

  • Sự khủng hoảng của Đảng Dân chủ Xã hội Độc lập - của Karl Liebknecht
  • Diễn văn chào mừng - của Karl Radek
  • Quốc hội - của Paul Levi
  • Đấu tranh kinh tế - của Paul Lange
  • Chương trình của chúng ta - by Rosa Luxemburg
  • Tổ chức của chúng ta Willi Münzenberg, chủ tịch tuyên giáo của KPD, đã bị ám sát một cách bí hiểm tại Pháp năm 1940. Người ta tin rằng Bộ nội vụ Liên Xô có trách nhiệm trong việc này.

Lịch sử thời hậu chiến

Ở Đông Đức, SPD và KPD được sáp nhập để hình thành Đảng Thống nhất Xã hội chủ nghĩa (SED), trở thành đảng cầm quyền tại Đông Đức cho đến năm 1990. Một đảng thân cận nhỏ của SED là Đảng Thống nhất Xã hội chủ nghĩa Tây Berlin, cũng hoạt động ở Berlin.

KPD đã tái tổ chức ở phía tây Đức, và nhận được 5,7% phiếu bầu trong cuộc cuộc bầu cử Quốc hội Đức lần đầu tiên năm 1949. Nhưng sự công kích từ Chiến tranh lạnh lẫn những áp lực từ phía quốc gia cộng sản ở Đông Đức đã sớm làm cho đảng mất đi sự ủng hộ. Trong cuộc cuộc bầu cử năm 1953 KPD chỉ giành được 2,2 phần trăm tổng số phiếu và mất hết toàn bộ ghế trong quốc hội. Đảng cũng bị Tòa án Hiến pháp Liên bang Đức cấm hoạt động vào tháng 8 năm 1956. Sau khi Đảng bị tuyên bố là phi pháp, rất nhiều thành viên tiếp tục hoạt động bí mật mặc cho sự theo dõi ngày càng tăng của chính quyền. Một lượng thành viên của Đảng đã tái thành lập đảng năm 1968 dưới tên gọi Đảng Cộng sản Đức (DKP), đến nay vẫn còn tồn tại. Tuy vậy, sau khi nước Đức thống nhất, nhiều đảng viên DKP gia nhập Đảng cánh tả mới.

Vào năm 1968, cũng có một đảng mới ở Tây Đức tự xưng là "đảng kế thừa" của KPD Tây Đức (khi đó đã bị cấm) được thành lập với tên gọi Đảng Cộng sản của nước Đức/Mác xít-Lê nin nít, theo tư tưởng của chủ nghĩa Mao. Đảng này bị chia tách nhiều lần rồi hợp nhất với một nhóm theo chủ nghĩa Trotsky vào năm 1986 để hình thành Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất (VSP), nhưng không có được ảnh hưởng và giải thể vào đầu những năm 1990. Tuy vậy, nhiều nhóm nhỏ xuất thân từ đảng này hiện nay vẫn tồn tại, một vài trong số đó vẫn dùng tên gọi KPD. Một đảng khác với tên này được thành lập năm 1990 tại Đông Berlin từ những thành viên trong ban lãnh đạo Đông Đức ly khai từ Đảng Xã hội chủ nghĩa Dân chủ Đức, trong đó có Erich Honecker. Đảng "KPD (Bolshevik)" tách ra từ KPD Đông Đức năm 2005, khiến cho số thành viên KPD còn hoạt động chỉ còn khoảng 5 người.

Cơ cấu

Vào đầu những năm 1920, đảng này hoạt động theo nguyên tắc Tập trung dân chủ, trong đó cơ quan lãnh đạo của đảng là Ban bí thư, nhóm họp tối thiểu một lần mỗi năm. Giữa các lần nhóm họp, ban lãnh đạo của đảng thuộc Ban Chấp hành Trung ương, do Đại hội bầu lên, là một nhóm đảng viên phải ở cùng một chỗ và hình thành Trung ương cùng những người khác được bầu lên từ từng địa phương mà họ đại diện (nhưng cũng được bầu tại Đại hội). Các thành viên được bầu có thể bị cách chức bởi cơ quan bầu họ lên.

KPD có khoảng 200 thành viên thường trực trong các năm đầu tồn tại, và như Broue nói "Họ được trả lương như một công nhân có tay nghề trung bình, và không có quyền lợi nào cả, ngoại trừ sẽ là những người đầu tiên bị bắt, bị buộc tội và tống giam, và khi có nổ súng, họ sẽ là những người đầu tiên ngã xuống".