✨La Mer (bài hát)

"La Mer" (bằng tiếng Pháp, tạm dịch: "Biển") là một bài hát do ca sĩ kiêm người viết ca khúc người Pháp Charles Trenet đặt lời và thể hiện. Bài hát có phần nhạc do Léo Chauliac sáng tác vào năm 1943 và được Trenet ghi âm vào tháng 3 năm 1946. Bài hát đã vượt khỏi phạm vi nước Pháp, phổ biến ở cả Hoa Kỳ qua bản tiếng Anh có nhan đề "Beyond the Sea" do Bobby Darin thể hiện. Tính đến năm 2001, đã có gần 4.000 phiên bản thể hiện ca khúc này với nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Lịch sử

Năm 1943 (có nguồn ghi tháng 7 năm 1942) trên một chuyến tàu (thường chạy ven bờ biển) trong hành trình đến Montpellier và Perpignan (có nguồn ghi trong hành trình từ Sète đến Montpellier trong vòng 20 phút. "Biển" ở đây không phải là Địa Trung Hải mà là đầm Thau đang phô bày qua ô cửa toa tàu. Phần nhạc do Léo Chauliac sáng tác về sau. Tuy vậy, Trenet chưa tin tưởng vào tiềm năng của ca khúc mà ông cho là "trang nghiêm và xưa cũ" nên chưa đăng ký bài hát ngay. Ngay ca sĩ Suzy Solidor khi được Trenet mời hát ca khúc này cũng từ chối với lý do: "Bài hát về biển ấy à, mỗi ngày có cả mươi bài gửi cho tôi!"

Cuối năm 1945, Roland Gerbeau thu âm ca khúc này cùng Renée Lebas..
Năm 1946, nhà phát hành âm nhạc Raoul Breton thúc đẩy Trenet tự thể hiện bài hát này với phần nhạc của Albert Lasry. Bản chuyển thể "Beyond the Sea" (lời tiếng Anh của Jack Lawrence) ra đời trong chuyến đi của Trenet tới Hoa Kỳ cùng năm đó đã mang lại thành công to lớn cho "La Mer".

Có nguồn cho rằng "La Mer" mang tính hoài cổ và ấn tượng. Trước Darin, "Beyond the Sea" đã lọt top 40 hai lần vào những năm 1948 (bản của Goodman) và 1956 (bản của Williams, vị trí cao nhất: 37).

Sau này có nhiều nghệ sĩ khác tiếp tục thể hiện lại "Beyond the Sea", gồm Lawrence Welk, Martin Denny, Bent Thalmay, Dick Jordan, Helen Shapiro, Johnny Mathis, We Five, The Sandpipers, Sacha Distel, George Benson, Bobby Caldwell, Carol Welsman, Eric Comstock, Gene Nery, Robbie Williams, Barry Manilow, Rod Stewart và Miguel Bosé.

Bản ngôn ngữ khác

Bản tiếng Ý có nhan đề "Il Mare" do Pasquale Panella đặt lời và do Sergio Cammariere thể hiện. Bản tiếng Hà Lan có nhan đề "De zee" do Johnny Steggerda cùng Jack Bess đặt lời vào năm 1970 và được Lize Marke thể hiện. Năm 2008, có thêm một phiên bản với lời mới bằng tiếng Hà Lan của Herman Pieter de Boer.

Sử dụng

Điện ảnh

Truyền hình

• Mất tích (Lost): bản "La Mer" bằng tiếng Pháp được nhân vật Shannon hát trong tập 12 - "Whatever the Case May Be" (2004), mùa thứ nhất của loạt phim truyền hình Mất tích. *The Simpsons: tập 19 - "The Squirt and the Whale" (2010), mùa thứ 21 của loạt phim hoạt hình The Simpsons cũng phát bài "La Mer" ở cuối tập phim.
• Derrick: bài hát cũng có trong tập 7 - "Kỳ nghỉ ở Madeira" (1975) của loạt phim truyền hình Tây Đức Derrick.
• Hồ sơ tuyệt mật (The X-Files): tập 13, mùa 1 "Beyond the Sea" (1994) *From the Earth to the Moon: tập 1 - "Can we do This?" (1998)

Trò chơi điện tử

• BioShock: trong trò chơi này có đoạn hòa tấu "La Mer" do Biréli Lagrène thể hiện.
• BioShock 2: phiên bản đặc biệt của BioShock 2 có bài này.
• Suikoden IV: phần đồ họa mở màn có đoạn nhạc hòa tấu do Yasuhiro Kobayashi thể hiện.

Khác

• Truyện tranh Astérix chez Rahàzade của René Goscinny và Albert Uderzo có trích đoạn "La Mer".