✨Lương Duyên Hồi

Lương Duyên Hồi (1903-1986) là một nhà hoạt động cách mạng, là Đảng viên Đảng cộng sản Đông Dương lớp đầu tiên ở Thái Bình. Ông quê ở thôn Hưng Tứ (thường gọi gọn là thôn Tứ), tổng Phú Khê, huyện Thần Khê, phủ Tiên Hưng, nay là xã Hồng Việt, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình.

Năm 1930 ông là bí thư "Liên Chi bộ Cộng sản Thần-Duyên" đã cùng các đảng viên khác tổ chức đấu tranh biểu tình hưởng ứng phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh ở Thái Bình. Cuộc biểu tình ngày 1/5/1930 của nhân dân hai huyện Tiên Hưng và Duyên Hà (tên các huyện trước đây) diễn ra, bị thực dân Pháp đàn áp. Ông bị bắt, năm 1930 bị kết án mười năm khổ sai đày đi Côn Đảo, sau đó bị lưu đày sang Guyane (Nam Mỹ). Năm 1931 con tàu Martinière đưa ông cùng hai bạn tù - đảng viên CSVN là Bùi Hữu Diên và Trần Văn Ngọ, và hơn 500 tù biệt xứ khác đi Guyane, gồm chính trị phạm và thường phạm, trong số đó có đảng viên Quốc dân đảng Lương Như Truật. thumb|Nhà lưu niệm ông Lương Duyên Hồi ở thôn Hưng Tứ xã Hồng Việt Ông Hồi có hồi ký viết tay "Từ Đảng ra đời cho đến khi đi đày Guyane", kể lại cuộc đi đày và nộp cho Ban nghiên cứu Lịch sử Đảng Trung ương vào tháng 12/1969.

Thời niên thiếu

Ông Hồi sinh năm 1903 trong một gia đình nhà nho Nam Định, ông tiếp xúc với những người cùng thời có lòng yêu nước, tiếp cận tư tưởng của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, định hướng cho hoạt động của ông sau này.

Hoạt động trước 1945

Hoạt động cách mạng của ông Hồi bắt đầu từ năm 1926, khi ông cùng với Bùi Hữu Diên, Nguyễn Văn Năng,... là các giáo viên ở vùng bắc Thái Bình, tổ chức các hoạt động văn hóa ở vùng quê, lúc đó là tổng Phú Khê, đồng thời làm nơi tuyên truyền giác ngộ cách mạng cho các tầng lớp nhân dân lao động. Hoạt động mang tính chính trị nhất, là tổ chức lễ truy điệu Cụ Phan Chu Trinh tại địa bàn.

Cuối năm 1926, ông cùng với Bùi Hữu Diên, Nguyễn Văn Năng, Lương Duyên Thiếp, Đào Gia Lựu,... mở Trường tư thục Minh Thành (Minh Thành học hiệu) ở thị xã Thái Bình thumb|Tàu Martinière Những người bị bắt từ các vụ biểu tình ở Thái Bình được tập trung về thị xã. Sau đó tháng 9/1930, tòa án Thái Bình xử vụ "Cộng sản ở Thái Bình", khoảng 160 người. Những người có án nhẹ như ông Bùi Đăng Sắc là 2 năm. Tám người bị án nặng, đưa giam ở Côn Đảo. Riêng ông Hồi và Bùi Hữu Diên, Trần Văn Ngọ nặng nhất, mười năm khổ sai đang bị giam ở Côn Đảo, và sau đó tháng 5/1931 tàu Martinière đưa các ông đi đày biệt xứ sang Guyane.

Thời kỳ 1935-1938, Mặt trận bình dân Pháp thắng thế tại Pháp, dẫn đến việc thả nhiều tù chính trị ở thuộc địa. Ông Hồi về nước năm 1938 và tiếp tục hoạt động.

Hoạt động từ 1945

Năm 1945 ông tham gia lãnh đạo lực lượng Việt Minh giành chính quyền ở phủ Tiên Hưng, sau đó đảm nhận chủ tịch Mặt trận Liên Việt huyện. Những năm sau, ông làm việc trong UBHC tỉnh, sau đó ở ty Thủy lợi tỉnh. Trong cải cách ruộng đất 1956 gia đình ông được xếp thành phần là địa chủ, và chỉnh lại trong đợt sửa sai là trung nông.

Năm 1960 ông được phân công ứng cử, và trúng cử đại biểu Quốc hội nước VNDCCH khóa II.

Chỉ dẫn