✨Nguyễn Ngọc Lan
Nguyễn Ngọc Lan (sinh ngày 14 tháng 7 năm 1930 - mất ngày 26 tháng 2 năm 2007) xuất thân là một linh Mục thuộc dòng Chúa Cứu Thế (thụ phong năm 1957), đã hoàn tục năm 1976. Ông từng là giáo sư văn khoa Đại học Huế, giáo sư tại Học viện Dân Chúa Cứu Thế và là chủ bút các tạp chí Đối Diện, Đứng Dậy. Nguyễn Ngọc Lan nổi tiếng trong chiến tranh Việt Nam nhờ những bài báo phản chiến. Sau khi đất nước thống nhất ông bị quản chế tại gia trong 3 năm vì tranh đấu cho nhân quyền, tự do ngôn luận.
Tiểu sử
Nguyễn Ngọc Lan thụ phong làm linh mục dòng Chúa Cứu Thế năm 1957. Năm 1959 ông được cử đi du học ở Pháp. Năm 1966, về nước với bằng tiến sĩ triết học đại học Sorbonne, ông đã cùng với Linh mục Chân Tín làm báo "Đối Diện" vào năm 1969 với lập trường chống chiến tranh. Trước đó ông thường viết bài cho báo Tin Sáng của dân biểu Ngô Công Đức.
Sau ngày thống nhất, tạp chí Đối Diện với tên mới là "Đứng dậy" và nhật báo Tin Sáng là hai tờ báo được phép tái bản. Nhưng đến năm 1978 thì tờ "Đứng Dậy", theo lối viết của đài BBC, bị chính phủ Việt Nam bắt "ngồi xuống" (đóng cửa). Năm 1976 ông đã hoàn tục và lấy vợ.
Theo giáo sư Đỗ Mạnh Tri, một trí thức Công giáo hiện sống ở Pháp, thì thời gian đầu sau 1975, Nguyễn Ngọc Lan và cha Chân Tín sẵn sàng cộng tác với chính quyền mới để đưa đất nước tiến lên, "Nhưng chính quyền chỉ muốn dùng họ như công cụ cho ý đồ toàn trị. Hai người này thì cứ ung dung ta nói điều ta nghĩ. Và họ đã phải trả giá rất đắt. » Nhưng chính dưới thời Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa (30 năm sau, ngày 4 tháng 5 năm 1998), Nguyễn Ngọc Lan và linh mục Chân Tín đã bị "kẻ lạ" (theo giáo sư Nguyễn Ngọc Giao viết trên BBC đây là công an mặc thường phục) đạp vào xe Honda, trên đường đi đám tang một người phản tỉnh khác vừa từ trần là Nguyễn Văn Trấn (Bảy Trấn). Theo tờ Tin Nhà số 34, tháng 7 năm 1998, Pháp, trang 20, thì "Giáo sư Nguyễn Ngọc Lan bị bất tỉnh ngay tại chỗ, mất nhiều máu, đưa vào bệnh viện khâu năm mũi ở đầu và bị nứt xương vai. Chụp scanner thấy trong đầu có máu bầm... Chân Tín bị xây xát."."
Ông qua đời tại Sài Gòn vì bệnh phổi vào ngày 26 tháng 2 năm 2007.
Thư mục
- Những bài viết của ông trước 1975 tại các tờ báo đã được in ra thành sách tập hợp lại trong "Cho cây rừng còn xanh lá" (1971) và "Nước ta còn đó" (1973).
- 3 Nhật Ký Nguyễn Ngọc Lan: Nhật Ký 1988, Nhật Ký 1989-1990, Nhật Ký 1990-1991 do Tin Nhà Paris xuất bản.
- Hẹn thắp lên (Trình bày, 2000) tập hợp những bài viết từ 1975 đến 2000.
Nhận xét
- Nguyễn Ngọc Lan vì là một linh mục thân cộng, ủng hộ Mặt trận giải phóng miền Nam, chống sự tham dự của Mỹ vào chiến tranh Việt Nam có thời bị nhóm "Quốc gia" theo chính quyền Việt Nam Cộng hòa cho là "ăn cơm quốc gia, thờ ma Cộng sản".