✨Nguyễn Phước Hoàng

Nguyễn Phước Hoàng (1921–2011) là một sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, nhà giáo Việt Nam, hàm Phó Giáo sư.

Thân thế

Phó Giáo sư Nguyễn Phước Hoàng có tên khai sinh là Tôn Thất Hoàng, thuộc dòng dõi Hoàng tộc nhà Nguyễn, theo thế thứ là cháu bảy đời của chúa Nguyễn Phúc Chu. Cha ông là Tôn Thất Quảng, từng giữ chức vụ Thượng thư bộ Lễ, kiêm bộ Công trong triều đình nhà Nguyễn thuộc địa, hưu trí năm 1942.

Thuở nhỏ, ông theo học ở trường Thiên Hựu (trường Providence) thuộc Giáo hội Công giáo Pháp.

Tham gia quân ngũ

Tháng 8 năm 1945, cách mạng tháng Tám nổ ra, Trường Thanh niên tiền tuyến Huế nhận lệnh từ Bộ chỉ huy quân sự tỉnh thành lập đơn vị Giải phóng quân Thuận Hóa. Ủy ban chấp hành Giải phóng quân được thành lập do Phan Hàm làm Trưởng, Cao Văn Khánh làm Phó, Tôn Thất Hoàng làm Thư ký, giữ con dấu của Ủy ban. Tháng 5, Khóa 1 của Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn bắt đầu khai giảng, và tốt nghiệp vào tháng 11 cùng năm.

Cuối năm 1946, Tôn Thất Hoàng cùng Hoàng Đình Phu được điều về Cục Quân giới đóng ở Ứng Hòa (Hà Đông). Dưới sự chỉ đạo của Cục trưởng Trần Đại Nghĩa, ông cùng các bạn học thời Cao đẳng (Hoàng Đình Phu, Phạm Đồng Điện, Ngô Điền, Lê Khắc, Phạm Duy Khương,...) tham gia nghiên cứu và chế tạo vũ khí, với thành công đầu tiên là súng bazooka kịp thời chi viện cho chiến trường Hà Đông.

Tháng 3 năm 1947, Nha Nghiên cứu kỹ thuật cùng Cục Quân giới rút về Tuyên Quang, ông cùng các đồng nghiệp tiếp tục tham gia chế tạo thành công các loại súng không giật SKZ 60, SKZ 81, SKZ 120, trong đó SKZ 60 đã lập công đầu trong trận Phố Ràng (1949).

Năm 1954, trước Chiến dịch Điện Biên Phủ, ông được trao quân hàm Thiếu tá. Ban đầu, bà Xuân Phượng làm nghề y, nhưng sau đó chuyển nghề làm đạo diễn phim tài liệu. Hai người có ba con trai là Nguyễn Phước, Nguyễn Phương và Nguyễn Phong.

Nhận xét

• ...Thành phố Hồ Chí Minh có một người "đặc biệt". Đặc biệt, vì ông là con nhà dòng dõi sớm từ bỏ vinh hoa, phú quý thực sự dấn thân vào cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, có nhiều chiến công vẻ vang. Thời bình, lại lặng lẽ về với đời thường, không đòi hỏi một đãi ngộ gì. Ông là Nguyễn Phước Hoàng... (Phạm Quang Đẩu)
• Huân chương Lao động

Tác phẩm

Sách

• Thủy lực và máy thủy lực - Tập 1, Thủy lực đại cương (1970, chủ biên).
• Bài tập thủy lực và máy thủy lực: Toàn tập (1976, chủ biên).

Bài viết

• Giáo sư Tạ Quang Bửu, thày Bửu, anh Bửu nhà hoạt động xã hội (in trong sách Quốc học Huế xưa và nay).
• Vài mẫu chuyện về anh Hoàng Xuân Bình (in trong sách Trường Thanh niên Tiền tuyến Huế - 1945 "một hiện tượng lịch sử").