✨Phiến đá Palermo

nhỏ|315x315px|Phiến đá Palermo, một phần của tấm bia Biên niên sử hoàng gia Phiến đá Palermo hay Bia đá Palermo (tiếng Ý: Pietra di Palermo) là một trong 7 mảnh vỡ còn sót lại của một tấm bia Biên niên sử hoàng gia thuộc thời kỳ Cổ Vương quốc trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Tấm bia này liệt kê danh sách các vị vua cai trị Ai Cập từ Vương triều thứ Nhất đến đầu Vương triều thứ Năm và ghi lại những sự kiện quan trọng trong mỗi triều đại của họ. Biên niên sử hoàng gia có thể được ghi chép vào những năm thuộc Vương triều thứ 5.

Phiến đá Palermo này hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Khảo cổ Antonio Salinas ở Palermo của Ý nên nó đã mang tên của thành phố này. Thuật ngữ "Phiến đá Palermo" đôi khi được dùng để gọi tên cho 6 mảnh vỡ còn lại của Biên niên sử hoàng gia.

Phiến đá Palermo và những mảnh vỡ còn lại của Biên niên sử hoàng gia có lẽ là văn bản lâu đời nhất của Ai Cập cổ đại, là một nguồn tư liệu lịch sử quan trọng cho thời kỳ Cổ Vương quốc. Phiến đá Palermo là mảnh vỡ lớn nhất trong số các mảnh vỡ được tìm thấy của tấm bia Biên niên sử hoàng gia. Riêng mảnh vỡ Palermo của nó có kích thước 43,5 x 25 cm và dày 6,5 cm. Năm hàng còn lại là tên của các vị vua thuộc Vương triều thứ Nhất đến Vương triều thứ Tư. Một số vị vua không có tên trên mảnh vỡ này.

Mặt sau của phiến đá ghi lại những sự kiện quan trọng diễn ra dưới mỗi triều đại và dừng lại ở triều đại của pharaon Neferirkare Kakai, nhà cai trị thứ ba của Vương triều thứ Năm.

Lịch sử khảo cổ

nhỏ|195x195px|Mảnh vỡ tại [[Bảo tàng Petrie, Luân Đôn]] Không rõ vị trí ban đầu của phiến đá Palermo.

Phiến đá Palermo đã được mua bởi một luật sư người Sicilia tên là Ferdinand Guidano vào năm 1859 và đã ở Palermo từ năm 1866. Vào ngày 19 tháng 10 năm 1877, nó được tặng cho Bảo tàng Khảo cổ học Palermo bởi gia đình Guidano, nơi nó vẫn còn tồn tại.

Sự quan trọng của phiến đá Palermo không được công nhận cho đến khi nó được nhà khảo cổ học Pháp Emmanuel De Rougé phát hiện và được Heinrich Schäfer dịch thuật và công bố lần đầu tiên vào năm 1902. Người ta cũng không rõ, liệu những mảnh vỡ này bắt nguồn từ cùng một tấm bia hay đến từ những bản sao khác nhau. Những dòng văn tự của Biên niên sử hoàng gia trên những mảnh vỡ này hiện rất khó để giải mã do sự rời rạc và tình trạng hư hỏng của nó.