✨Tiều Thố

Tiều Thố

Tiều Thố (, 200 TCN – 154 TCN) hay Trào Thố (), là chính trị gia thời Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc. Tiều Thố làm quan dưới hai triều Hán Văn Đế, Hán Cảnh Đế, đến chức Ngự sử đại phu, đề xuất chính sách tước phiên, khiến các vua chư hầu nổi loạn. Cuối cùng Tiều Thố bị Cảnh Đế phản bội, giết chết để lấy lòng chư hầu.

Thời Văn đế

Tiều Thố sinh năm 200 TCN ở quận Dĩnh Xuyên dưới thời Hán Cao Tổ. Thời trẻ, Tiều Thố theo Trương Khôi học tập tư tưởng Pháp gia của Thân Bất Hại, Thương Ưởng. Thời Hán Văn đế, Tiều Thố vào triều, giữ chức chưởng cố trong phủ Thái thường, quản lý lễ nhạc. Sau đó, triều đình mộ binh người đi học Thượng thư, Thố bị Thái thường phái đến Tế Nam theo học Phục Niệm, qua đó tiếp thu tư tưởng Nho gia. Tiều Thố học xong về triều, giữ chức Thái tử xá nhân, môn đại phu, sau thăng chức Bác sĩ.

Tiều Thố làm Bác sĩ, viết Ngôn thái tử nghi tri thuật sổ sớ dâng lên Văn đế, được Văn đế khen ngợi, phong làm Thái tử gia lệnh, làm thầy của thái tử Lưu Khải. Tiều Thố ở Đông cung, nhờ giỏi biện luận, phân tích, nên được thái tử Lưu Khải tín nhiệm, khen là "túi khôn". Thừa tướng Thân Đồ Gia lo lắng tước phiên sẽ khiến các chư hầu nổi loạn, bèn tìm cách giết Tiều Thố. Bấy giờ, cửa ra vào phủ Nội sử nằm ở phía đông hoàng cung, bất lợi cho việc gặp vua, Thố bèn tự ý đục tường ngoài của Thái thượng hoàng miếu để dễ đi lại. Thân Đồ Gia lấy việc tự tiên phá tường tông miếu làm cớ, đề nghị xử tử Tiều Thố. Thố sợ hãi, nửa đêm chạy vào trong cung tự thú. Cảnh đế nghe xong, ngày hôm sau tuyên bố Tiều Thố vô tội. Thân Đồ Gia tức giận, nôn ra máu mà chết.

Năm 154 TCN, Tiều Thố được thăng chức Ngự sử đại phu, dâng lên Tước phiên sách, tiếp tục kiến nghị tước phiên, nhấn mạnh: Nay tước cũng phản, không tước cũng phản. Nếu tước, phản sớm, họa nhỏ. Nếu không tước, phản muộn, họa lớn. Trên triều đình, Cảnh đế triệu các công khanh, liệt hầu, hoàng tộc đến thảo luận. Trong triều hội, các đại thần không ai dám phản đối, chỉ trừ Đậu Anh. Từ đây Anh kết oán với Thố. Cảnh Đế hạ chiếu: Tước bỏ quận Thường Sơn của Triệu vương Lưu Toại, sáu huyện của Giao Tây vương Lưu Ngang, quận Đông Hải và Tiết của Sở vương Lưu Mậu, quận Dự Chương và Cối Kê của Ngô vương Lưu Tỵ. Tiều Thố kiến nghị Hán Cảnh đế ngự giá thân chinh, còn bản than lưu thủ kinh đô.

Tiều Thố nghi ngờ Áng đồng mưu với Ngô vương Tị, muốn bắt để thẩm vấn. Viên Áng cầu cứu ngoại thích Đậu Anh, xin được gặp Cảnh đế hiến kế. Viên Áng khuyên Hán Cảnh Đế nên bắt giết Tiều Thố, cho rằng như thế thì quân chư hầu sẽ tự động rút lui, vì chư hầu chỉ oán một mình Tiều Thố: Mục đích Ngô, Sở phản loạn là để giết Tiều Thố, khôi phục đất phong như cũ. Chỉ cần chém Thố, cho sứ giả đi đặc xá bảy nước, trả lại đất phong đã tước, thì phản loạn tự động tiêu trừ, không đánh mà thắng.

Tiều Thố tuy chết, nhưng bảy nước vẫn không ngừng phản loạn. Viên Áng hại chết Tiều Thố, được phong thái thường, đi sứ đặc xá bảy nước. Tuy nhiên, giết Tiều Thố chỉ là cái cớ, mục đích thực sự của Ngô vương là muốn cướp ngôi, nên cho người giam giữ Viên Áng. Hán Cảnh Đế đến lúc này mới nhận ra chân tướng ý đồ của Ngô vương, ân hận vì đã giết Tiều Thố.

Mộ địa

Mộ Tiều Thố nằm ở tây bắc Nghĩa trang liệt sĩ thành phố Hứa Xương ngày nay. Cạnh mộ có bia đá thuyết minh mộ là di tích văn hóa được thành phố bảo vệ.