✨Alfonso XII của Tây Ban Nha

Alfonso XII (Alfonso Francisco de Asís Fernando Pío Juan María de la Concepción Gregorio Pelayo; 28 tháng 11 năm 1857 - 25 tháng 11 năm 1885) còn được gọi là El Pacificador (tiếng Tây Ban Nha: Người kiến tạo hoà bình), là Vua của Tây Ban Nha từ 29 tháng 12 năm 1874 cho đến khi ông qua đời năm 1885.

Sau Cách mạng Vinh quang năm 1868, mẹ của ông là Nữ vương Isabella II đã bị phế truất khỏi ngai vàng, Alfonso sống lưu vong cùng bố mẹ tại Paris và tiếp tục việc học ở Áo và Pháp. Mẹ ông đã thoái vị vào năm 1870 để ủng hộ ông lên ngôi, và Alfonso trở lại Tây Ban Nha làm vua vào năm 1874 sau cuộc đảo chính quân sự chống lại Đệ Nhất Cộng hòa Tây Ban Nha. Alfonso qua đời ở tuổi 27 vào năm 1885, khi đó vợ của ông là Maria Christina của Áo đang mang thai đứa con đầu lòng mới được 3 tháng, bà trở thành nhiếp chính của Tây Ban Nha. Con trai của họ là Vương tử Alfonso León Fernando, trở thành vua ngay sau khi cất tiếng khóc chào đời vào ngày 17 tháng 5 năm 1886 với vương hiệu Alfonso XIII. Maria Christina tiếp tục làm nhiếp chính cho đến khi Alfonso XIII trưởng thành vào năm 1902.

Thân thế

thumb|Vương tử Alfonso. thumb|[[Xu bạc: 5 pesetas, với chân dùng vua Alfonso XII, đúc năm 1875]]

Alfonso sinh ra ở Madrid vào ngày 28 tháng 11 năm 1857, với tư cách là con trai cả của Vương nữ Isabella, nữ vương tương lai của Tây Ban Nha. Cha của ông là chồng của Isabella, Công tước xứ Cadiz, Francisco de Asís, thường bị coi là ẻo lả, bất lực hoặc đồng tính luyến ái, khiến các nhà viết sử đặt câu hỏi về quan hệ cha con sinh học của ông. Có suy đoán rằng cha ruột của Alfonso có thể là Enrique Puigmoltó y Maya, một đội trưởng đội cận vệ. Những người khác lại gán quyền làm cha cho Federico Puig Romero, một đại tá bị sát hại trong hoàn cảnh không rõ ràng vào năm 1866. Mối quan hệ của nữ vương với Puigmoltó đã trở thành tin đồn công khai vào thời điểm đó, tình hình nghiêm trọng đến nỗi Công tước Francisco de Asís ban đầu từ chối tham dự lễ rửa tội của Alfonso (người thừa kế), mặc dù cuối cùng ông cũng buộc phải tham dự.

Những tin đồn này đã được phong trào Carlism sử dụng để tuyên truyền chính trị chống lại Alfonso, và ông được nhiều người đặt biệt danh là "Puigmoltejo" để chỉ người được cho là cha của ông.

Năm 1833, vua Fernando VII chết, người con gái lên ngôi tức nữ vương Isabel II. Em Fernando là vương tử Carlos, Bá tước xứ Molina không phục, mới lập ra vây cánh tranh giành ngôi vua, đưa đến 3 cuộc nội chiến đẫm máu mang tên chiến tranh Carlos (1833–1840; 1846–1849; 1872–1876). Phe cánh của Carlos và những người thừa kế ông muốn khôi phục nền quân chủ chuyên chế Công giáo, trong khi triều đình Isabel II muốn theo chế độ quân chủ lập hiến, chịu ảnh hưởng từ chủ nghĩa tự do.

Nữ vương Isabel, được các tướng giúp sức, đã đánh bại phe Carlos trong 2 cuộc chiến 1833–40 và 1846–49. Tuy nhiên, nữ vương cai trị kém hiệu quả, dẫn đến nhiều âm mưu đấu đá, xung đột nội bộ. Nữ vương lại còn thiên vị các tướng theo khuynh hướng bảo thủ và giáo hội. Năm 1868, các tướng theo chủ nghĩa tự do hợp sức làm cuộc đảo chính, lật đổ Isabel II. Sử gọi là cuộc Cách mạng Vinh quang. Nữ vương và chồng là Francisco, con là Alfonso phải trốn khỏi Tây Ban Nha. Năm 1870, quốc hội Tây Ban Nha lập vương tử Ý Amedeo làm vua. Nhà vua mới không giải quyết nổi các cuộc đấu đá, nên phải từ ngôi, quốc hội tuyên bố Tây Ban Nha là nước cộng hòa (1871).

Khi Nữ vương Isabella II và chồng bà buộc phải rời Tây Ban Nha sau Cách mạng năm 1868, Alfonso đã cùng họ đến Paris. Từ đó, ông được gửi đến Theresianum ở Viên để tiếp tục việc học. Vào ngày 25 tháng 6 năm 1870, ông được triệu hồi về Paris, nơi mẹ ông thoái vị để ủng hộ ông, trước sự chứng kiến ​​của một số quý tộc Tây Ban Nha, những người đã gắn vận mệnh của họ với vận mệnh của nữ vương lưu vong. Ông lấy vương hiệu là Alfonso XII, mặc dù không có vị vua nào của Tây Ban Nha thống nhất nào mang lấy vương hiệu "Alfonso", nhưng chế độ quân chủ Tây Ban Nha được coi là liên tục với chế độ quân chủ cổ xưa hơn được đại diện bởi 11 vị vua của Vương quốc Asturias, Vương quốc León và Vương quốc Castilla cũng lấy vương hiệu là Alfonso.

Lưu vong

Năm 1868, nữ vương Isabel cùng chồng chạy khỏi Tây Ban Nha, Alfonso cũng theo họ sang Paris. Cuộc lưu vong này đã đem lại nhiều trải nghiệm có ích cho Alfonso khi ông được tiếp xúc với hệ thống chính trị Pháp, Anh và Áo. Trên thực tế, Alfonso là trữ quân Tây Ban Nha đầu tiên được đào tạo trong các cơ sở giáo dục và quân sự nước ngoài.

Ở Paris, Isabel gửi Alfonso đi học tại cao đẳng Stanislas. Ngày 29 tháng 6 năm 1869, nữ vương và gia đình tạm trú ở Genève, Alfonso học một trường ở đây. Sau, ông nhập học học viện Theresia (Viên). Ngày 25 tháng 6 năm 1870, nữ vương Isabel gọi ông về Paris nhận nhường ngôi. Trước sự chứng kiến của đông đảo quý tộc Tây Ban Nha trung thành với nữ vương, Alfonso xưng làm vua, lấy vương hiệu là Alfonso XII. Từ thời Tây Ban Nha thống nhất (1492) chưa có ông vua nào hiệu Alfonso, nên Alfonso XII muốn khẳng định sự tiếp nối với các vương triều Tây Ban Nha trước năm 1492, khi đó có 11 vua các xứ Asturias, León và Castilla xưng hiệu Alfonso.

Năm 1902, người vợ góa của ông là Maria Cristina đã khởi xướng một cuộc thi quốc gia nhằm xây dựng tượng đài để tưởng nhớ Alfonso. Thiết kế của José Grases Riera dành chiến thắng và được xây dựng trong một hồ nước nhân tạo ở Công viên Buen Retiro, Madrid vào năm 1922.

Gia phả