✨Chiêu Hiến Thái hậu

Chiêu Hiến Thái hậu

Chiêu Hiến Hoàng thái hậu (chữ Hán: 昭憲皇太后; 902 - 17 tháng 7, 961), là Hoàng thái hậu đầu tiên của nhà Tống với vai trò là sinh mẫu của Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dận lẫn Tống Thái Tông Triệu Khuông Nghĩa.

Bà có vai trò đặc biệt trong sự tích [Kim quỹ chi minh; 金櫃之盟], được cho là do người con trai thứ hai của bà Tống Thái Tông ngụy tạo để cướp ngôi anh trai mình là Tống Thái Tổ một cách hợp pháp.

Tiểu sử

thumb|Chân dung của Đỗ Thái hậu. Chiêu Hiến Thái hậu Đỗ thị, nguyên quán ở An Hỉ, Định Châu (nay là khu vực Tân Lạc, Thạch Gia Trang thuộc Hà Bắc, Trung Quốc), bà là con trưởng trong gia đình có 8 anh chị em của Thái sư Đỗ Sảng (杜爽), mẹ bà là Phạm thị, chính thất của Đỗ Sảng.

Khi đến tuổi trưởng thành, Đỗ thị được gả cho Triệu Hoằng Ân - khi ấy đang là một võ tướng dưới trướng của Vương Dung và sinh cho ông 7 người con. Bà được đánh giá là một người mẹ khá nghiêm khắc trong việc dạy con. Trong thời kì Hiện Đức của Hậu Chu, Triệu Khuông Dẫn, con trai bà, được phong Định Quốc quân Tiết độ sứ, bà do là thân phận một mệnh phụ, được triều đình Hậu Chu gia phong làm Nam Dương Quận Thái Phu nhân (南陽郡太夫人).

Năm Kiến Long nguyên niên (960), Triệu Khuông Dẫn nhân binh biến, buộc Hậu Chu Cung Đế khi đó mới 7 tuổi thoái vị, lập ra nhà Tống. Khi nghe tin, bà không tỏ ra ngạc nhiên mà chỉ nói: "Con ta luôn đầy tham vọng!". Sau khi Triệu Khuông Dẫn lên ngôi, gia tôn cho phụ thân miếu hiệu là Tuyên Tổ (宣祖), còn bà được tấn tôn làm Hoàng thái hậu, cung điện nơi bà cư ngụ gọi là Tư Đức điện (滋德殿).

Tuy con trai là Thiên tử, còn mình là Mẫu nghi thiên hạ nhưng bà lại tỏ vẻ không vui. Khi được hỏi lý do, bà đáp: "Ta nghe nói, làm vua không dễ. Nếu Hoàng đế lấy đức mà cai trị thì muôn dân quý trọng, nhưng nếu phạm sai lầm trong cách trị dân thì chính hắn cũng không thể làm một người dân thường. Đó là lý do tại sao ta lo lắng". Triệu Khuông Dẫn dập đầu xin nghe.

Kim quỹ chi minh

Năm Kiến Long thứ 2 (961), mùa hạ, Thái hậu bệnh nặng sắp mất, đích thân Tống Thái Tổ hầu hạ thuốc thang cho bà. Khi bệnh nặng hơn, Thái hậu cho gọi các con lại để trăn trối.

Thái hậu hỏi: "Con có biết tại sao mình được làm Thiên tử không?", Tống Thái Tổ cho rằng là nhờ phước đức của tổ tiên. Bà đáp: "Không phải. Đó là do Hậu Chu Thế Tông đã đưa một đứa trẻ 7 tuổi lên ngôi. Nếu trao cho một người lớn tuổi hơn, liệu con có được làm vua hay không? Sau khi qua đời, con hãy truyền ngôi báu lại cho em con (tức Tống Thái Tông)". Tống Thái Tổ gật đầu mà nước mắt tuôn trào. Những lời nói của bà được ghi lại và niêm phong trong một cái hộp vàng.

Sự kiện này về sau được người đời gọi là [Kim quỹ chi minh; 金櫃之盟]. Sau này, năm 1940, các học giả Đặng Quảng Minh, Trương Ấm Lân cho rằng "Kim quỹ chi minh" là hư cấu. Những năm gần đây các học giả như Thi Tú Nga, Vương Dục Tế tiến hành nghiên cứu về sự việc này và cho rằng đấy là do chính Tống Thái Tông đã ngụy tạo ra câu chuyện.

Sau khi qua đời, bà được đặt thuỵ là Minh Hiến Hoàng thái hậu (明憲皇太后), an táng vào Vĩnh An lăng (永安陵), thần chủ thăng vị lên Thái miếu. Năm Càn Đức thứ 2 (964), cải thuỵ là Chiêu Hiến Hoàng thái hậu (昭憲皇太后).

Hậu duệ

Triệu Khuông Tế [趙劻濟], chết yểu, thụy Ung vương (邕王).

Triệu Khuông Dẫn [趙劻胤], tức Tống Thái Tổ.

Triệu Khuông Nghĩa [趙劻乂], tức Tống Thái Tông.

Triệu Khuông Mỹ [趙匡美; 947 - 984], thụy Phù Điệu vương (涪悼王).

Triệu Khuông Tán [趙匡贊], chết yểu, thụy Kì vương (岐王).

Yên Quốc Trưởng công chúa [燕國長公主; ? - 973], hạ giá lấy Mễ Phúc Đức (米福德), sau tái giá Cao Hoài Đức. Thời Tống Huy Tông, cải tặng Cung Ý Đại Trưởng Đế cơ (恭懿大長帝姬).

Trần Quốc Trưởng công chúa [陳國長公主], mất sớm. Thời Tống Huy Tông, cải tặng Cung Hiến Đại Trưởng Đế cơ (恭獻大長帝姬).

👁️ 88 | ⌚2025-09-16 22:44:22.484
QC Shopee
CHANDO Shopee Cashback CHANDO Shopee Cashback
Vicolas Shopee PUB Vicolas Shopee PUB
GoStream WEB GoStream WEB
Vicolas Shopee KOL Vicolas Shopee KOL
K COFFEE Shopee PUB K COFFEE Shopee PUB
TIKI (CPS) TIKI (CPS)
Chiêu Hiến Thái hậu Chiêu Hiến Thái hậu
**Chiêu Hiến Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 昭憲皇太后; 902 - 17 tháng 7, 961), là Hoàng thái hậu đầu tiên của nhà Tống với vai trò là sinh mẫu của Tống Thái Tổ Triệu Khuông
Chiêu Hiến Vương hậu Chiêu Hiến Vương hậu
**Chiêu Hiến Vương hậu** (chữ Hán: 昭憲王后; Hangul: 소헌왕후, 12 tháng 10, 1395 - 19 tháng 4, 1446), là Vương hậu của Triều Tiên Thế Tông, và là mẹ ruột của Triều Tiên Văn Tông
Hoàng thái hậu Hoàng thái hậu
**Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 皇太后; Kana: こうたいごうKōtaigō; Hangul: 황태후Hwang Tae Hu; tiếng Anh: _Dowager Empress_, _Empress Dowager_ hay _Empress Mother_), thường được gọi tắt là **Thái hậu** (太后), là một tước vị được quy
Hiếu Trang Hoàng Thái hậu Hiếu Trang Hoàng Thái hậu
**Hiếu Trang Văn Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝莊文皇后; ; 28 tháng 3, 1613 - 27 tháng 1, 1688), thường được gọi là **Hiếu Trang Thái hậu** (孝莊太后), **Chiêu Thánh Thái hậu** (昭聖太后) hoặc **Hiếu Trang
Linh Chiếu Thái hậu Linh Chiếu Thái hậu
**Linh Chiếu hoàng thái hậu** (chữ Hán: 靈詔皇太后, trước năm 1108 - tháng 7, 1161), còn được biết đến là **Lê Thái hậu** (黎太后) hay **Cảm Thánh phu nhân** (感聖夫人), một phi tần của Lý
Hồ thái hậu (Bắc Ngụy) Hồ thái hậu (Bắc Ngụy)
**Hồ thái hậu** (chữ Hán: 胡太后, ? - 17 tháng 5, năm 528), còn thường gọi là **Linh thái hậu** (靈太后), một phi tần của Bắc Ngụy Tuyên Vũ Đế, và Hoàng thái hậu nhiếp
Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu
**Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu** (chữ Hán: 慈聖光獻皇后, 1016 - 16 tháng 11, 1079), còn gọi **Từ Thánh Tào Thái hậu** (慈聖曹太后) hay **Từ Thánh hậu** (慈聖后) là Hoàng hậu thứ hai của Tống
Từ Hi Thái hậu Từ Hi Thái hậu
**Hiếu Khâm Hiển Hoàng hậu**; (chữ Hán: 孝欽顯皇后; ; ; trước đây La Mã hóa là **Từ Hi Thái hậu T'zu-hsi**; 29 tháng 11 năm 1835 – 15 tháng 11 năm 1908), thường được gọi
Từ An Thái hậu Từ An Thái hậu
**Hiếu Trinh Hiển Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝貞顯皇后; ; 12 tháng 8, năm 1837 – 8 tháng 4, năm 1881), được biết đến như **Từ An Hoàng thái hậu** (慈安皇太后) hoặc **Đông Thái hậu** (東太后),
Long Dụ Hoàng thái hậu Long Dụ Hoàng thái hậu
**Hiếu Định Cảnh Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝定景皇后; ; 28 tháng 1 năm 1868 – 22 tháng 2 năm 1913), còn gọi là **Thanh Đức Tông Hoàng hậu** (清德宗皇后), **Long Dụ Hoàng hậu** (隆裕皇后) hay
Chiêu Từ Thánh Hiến Hoàng hậu Chiêu Từ Thánh Hiến Hoàng hậu
**Chiêu Từ Thánh Hiến Hoàng hậu** (chữ Hán: 昭慈聖獻皇后, 1073 - 1131), thường gọi **Nguyên Hựu hoàng hậu** (元祐皇后), **Nguyên Hựu Mạnh hoàng hậu** (元祐孟皇后) hay **Long Hựu Thái hậu** (隆祐太后), là Hoàng hậu đầu
Khang Từ Hoàng thái hậu Khang Từ Hoàng thái hậu
**Hiếu Tĩnh Thành Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝静成皇后, ; 19 tháng 6, năm 1812 - 21 tháng 8, năm 1855), còn gọi **Hiếu Tĩnh Khang Từ Hoàng hậu**, **Khang Từ Hoàng thái hậu** hay **Khang
Hiến Từ Hoàng thái hậu Hiến Từ Hoàng thái hậu
**Hiến Từ Tuyên Thánh Hoàng hậu** (chữ Hán: 憲慈宣聖皇后, 1299 - 14 tháng 12, 1369), còn hay gọi là **Hiến Từ Hoàng thái hậu** (憲慈皇太后), sách Khâm định chép **Huệ Từ Thái hậu** (惠慈太后), là
Chiêu Linh Hoàng thái hậu Chiêu Linh Hoàng thái hậu
**Chiêu Linh hoàng thái hậu** (chữ Hán: 昭靈皇太后, ? - tháng 7, 1200 ), là một Hoàng hậu, Hoàng thái hậu của nhà Lý, vợ của Lý Anh Tông, mẹ của Phế Thái tử Bảo
Nhân Thọ Hoàng thái hậu Nhân Thọ Hoàng thái hậu
**Nhân Thọ Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 仁壽皇太后; ; 28 tháng 4 năm 1660 - 25 tháng 6 năm 1723) hay còn gọi là **Hiếu Cung Nhân hoàng hậu** (孝恭仁皇后), là phi tần của Thanh
Từ Cung Hoàng thái hậu Từ Cung Hoàng thái hậu
**Từ Cung Hoàng thái hậu** (chữ Hán: 慈宮皇太后; 28 tháng 1 năm 1890 - 9 tháng 11 năm 1980), phong hiệu chính thức là **Đoan Huy Hoàng thái hậu** (端徽皇太后), là phi thiếp của Hoằng
Sùng Khánh Hoàng thái hậu Sùng Khánh Hoàng thái hậu
**Hiếu Thánh Hiến Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝聖憲皇后, tiếng Mãn: ; tiếng Mãn Châu: hiyoošungga enduringge temgetulehe hūwangheo; 1 tháng 1 năm 1693 - 2 tháng 3 năm 1777), thường gọi là **Sùng Khánh Hoàng
Thọ An Hoàng thái hậu Thọ An Hoàng thái hậu
**Hiếu Huệ Thiệu Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝惠邵皇后 ; ? - 1522), là một phi tần của Minh Hiến Tông Chu Kiến Thâm. Bà sinh ra Hưng Hiến vương, truy tôn Minh Duệ Tông Chu Hữu
Từ Hòa Hoàng thái hậu Từ Hòa Hoàng thái hậu
**Hiếu Khang Chương Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝康章皇后; ; 29 tháng 2, năm 1640 - 20 tháng 3, năm 1663), thường gọi **Từ Hòa Hoàng thái hậu** (慈和皇太后), là phi tần của Thanh Thế Tổ
Chương Thánh Hoàng thái hậu Chương Thánh Hoàng thái hậu
**Từ Hiếu Hiến Hoàng hậu** (chữ Hán: 慈孝獻皇后; 7 tháng 3, 1478 - 23 tháng 12, 1538), thông gọi **Hưng Quốc Thái hậu** (興國太后), **Hưng Hiến hậu** (興獻后) hay **Chương Thánh Thái hậu** (章聖皇太后), là
Tiêu Thái hậu (nhà Đường) Tiêu Thái hậu (nhà Đường)
**Tích Khánh Tiêu Thái hậu** (chữ Hán: 積慶蕭太后, ? - 1 tháng 6, năm 847), còn được gọi là **Trinh Hiến hoàng hậu** (貞獻皇后), là một phi tần của Đường Mục Tông Lý Hằng, và
Thọ Hoà Hoàng thái hậu Thọ Hoà Hoàng thái hậu
**Thọ Hòa Hoàng hậu** (chữ Hán: 寿和皇后; 1210 - 1283), còn gọi là **Thọ Hòa Hoàng thái hậu** (寿和皇太后), là Hoàng hậu duy nhất của Tống Lý Tông Triệu Quân. Với thân phận Hoàng thái
Từ Thánh Hoàng thái hậu Từ Thánh Hoàng thái hậu
**Hiếu Định hoàng thái hậu** (chữ Hán: 孝定皇太后, 21 tháng 12, 1540 - 18 tháng 3 năm 1614), thường gọi là **Từ Thánh hoàng thái hậu** (慈聖皇太后) hoặc **Từ Ninh cung hoàng thái hậu** (慈寧宮皇太后),
Quách Quý phi (Đường Hiến Tông) Quách Quý phi (Đường Hiến Tông)
**Ý An Quách Hoàng hậu** (chữ Hán: 懿安皇后, 780 - 25 tháng 6, năm 848), còn được gọi là **Quách Quý phi** (郭貴妃) hay **Quách Thái hậu** (郭太后), là nguyên phối của Đường Hiến Tông
Chương Hiến Minh Túc Hoàng hậu Chương Hiến Minh Túc Hoàng hậu
**Chương Hiến Minh Túc Lưu Hoàng hậu** (chữ Hán: 章献明肃劉皇后, 968 - 1033), hay còn gọi là **Chương Hiến Lưu Hoàng hậu** (章獻劉皇后), **Chương Hiến Thái hậu** (章獻太后) hoặc **Chương Hiến hậu** (章獻后), thỉnh thoảng
Thái hoàng thái hậu Thái hoàng thái hậu
**Thái hoàng thái hậu** (chữ Hán: 太皇太后; Kana: たいこうたいごうTaikōtaigō; Hangul: 태황태후Tae Hwang Tae Hu; tiếng Anh: _Grand Empress Dowager_ hay _Grand Empress Mother_), thông thường được giản gọi là **Thái Hoàng** (太皇) hay **Thái Mẫu**
Chiêu Hoài Hoàng hậu Chiêu Hoài Hoàng hậu
**Chiêu Hoài Hoàng hậu** (chữ Hán: 昭懷皇后, 1079 - 1113), còn gọi là **Nguyên Phù Hoàng hậu** (元符皇后) hoặc **Sùng Ân Thái hậu** (崇恩太后) là Hoàng hậu thứ hai của Tống Triết Tông Triệu Hú.
Hiếu Chiêu Nhân Hoàng hậu Hiếu Chiêu Nhân Hoàng hậu
**Hiếu Chiêu Nhân Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝昭仁皇后, , 1653 - 18 tháng 3 năm 1678), là Hoàng hậu thứ hai của Thanh Thánh Tổ Khang Hi Đế. Với tư cách là con gái của
Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu
**Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝敬憲皇后; ; 28 tháng 6, năm 1681 - 29 tháng 10, năm 1731), là Hoàng hậu duy nhất tại vị của Thanh Thế Tông Ung Chính Hoàng đế.
Đại Thắng Minh Hoàng hậu Đại Thắng Minh Hoàng hậu
**Đại Thắng Minh Hoàng hậu** (chữ Hán: 大勝明皇后; 952 - 1000), dã sử xưng gọi **Dương Vân Nga** (楊雲娥), là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thời kỳ đầu lập quốc trong Lịch sử
Thánh Hiến hoàng hậu Thánh Hiến hoàng hậu
**Thánh Hiến Hoàng Hậu** (_chữ Hán_:聖獻皇后 hoặc 聖憲皇后) là thụy hiệu của một số vị hoàng hậu trong lịch sử các triều đại phong kiến Trung Quốc. ## Danh sách Thánh Hiến Hoàng Hậu (聖獻皇后)
Chiêu Thánh Hoàng hậu Chiêu Thánh Hoàng hậu
**Chiêu Thánh Hoàng Hậu** (_chữ Hán_:昭聖皇后) là thụy hiệu của một số vị hoàng hậu trong lịch sử các triều đại phong kiến ở khu vực Á Đông. ## Danh sách *Hậu Hán Cao Tổ
Chiêu thái hậu Chiêu thái hậu
**Chiêu Thái Hậu** (_chữ Hán_:昭太后) là thụy hiệu của một số vị thái hậu trong lịch sử các triều đại phong kiến Trung Quốc. ## Danh sách *Chiêu thái hậu Lộ Huệ Nam (phi tần
Đổng thái hậu Đổng thái hậu
**Vĩnh Lạc Đổng thái hậu** (chữ Hán: 永樂董太后; ? - 7 tháng 7, năm 189), còn gọi **Hiếu Nhân Đổng hoàng hậu** (孝仁董皇后), là mẹ ruột của Hán Linh Đế Lưu Hoành, đồng thời là
Văn Hiến Hoàng hậu (Tùy Văn Đế) Văn Hiến Hoàng hậu (Tùy Văn Đế)
**Văn Hiến hoàng hậu** (chữ Hán: 文獻皇后, 544 - 10 tháng 9, 602), hay thường gọi **Độc Cô hoàng hậu** (獨孤皇后), là vị Hoàng hậu duy nhất dưới thời Tùy Văn Đế Dương Kiên, vị
Chiêu Huệ Vương hậu Chiêu Huệ Vương hậu
**Chiêu Huệ Vương hậu** (chữ Hán: 昭惠王后; Hangul: 소혜왕후; 8 tháng 9, 1437 - 27 tháng 4, 1504), còn được biết đến nhiều hơn với tên gọi **Nhân Túy Đại phi** (仁粹大妃; 인수대비), là vợ
Hiếu Đoan Hiển Hoàng hậu Hiếu Đoan Hiển Hoàng hậu
**Hiếu Đoan Hiển Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝端顯皇后; 7 tháng 11, 1564 - 7 tháng 5, 1620), là Hoàng hậu tại vị duy nhất dưới triều Minh Thần Tông Vạn Lịch Hoàng đế. Tuy giữ
Đặng hoàng hậu (Hán Hòa Đế) Đặng hoàng hậu (Hán Hòa Đế)
**Hòa Hi Đặng Hoàng hậu** (chữ Hán: 和熹鄧皇后; 81 - 121), hay còn gọi **Hòa Hi Đặng thái hậu** (和熹鄧太后), **Đông Hán Đặng thái hậu** (東漢鄧太后), là Hoàng hậu thứ hai của Hán Hòa Đế
Tống Thái Tông Tống Thái Tông
**Tống Thái Tông** (chữ Hán: 宋太宗, 20 tháng 11 năm 939 - 8 tháng 5 năm 997), tên húy **Triệu Quýnh** (趙炅), là vị Hoàng đế thứ hai của triều đại Bắc Tống trong lịch
Hiếu Trang Duệ Hoàng hậu Hiếu Trang Duệ Hoàng hậu
**Hiếu Trang Duệ Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝莊睿皇后; 2 tháng 8, 1426 - 15 tháng 7, 1468), còn gọi là **Từ Ý Hoàng thái hậu** (慈懿皇太后), là Hoàng hậu duy nhất của Minh Anh Tông
Hiếu Huệ Chương Hoàng hậu Hiếu Huệ Chương Hoàng hậu
**Hiếu Huệ Chương Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝惠章皇后, , 5 tháng 11 năm 1641 - 7 tháng 1 năm 1718), **Thanh Thế Tổ Kế hậu** (清世祖继后) hay còn gọi **Nhân Hiến Hoàng thái hậu** (仁憲皇太后),
Tống Thái Tổ Tống Thái Tổ
**Tống Thái Tổ** (chữ Hán: 宋太祖, 21 tháng 3, 927 - 14 tháng 11, 976), tên thật là **Triệu Khuông Dận** (趙匡胤, đôi khi viết là **Triệu Khuông Dẫn**), tự **Nguyên Lãng** (元朗), là vị
Tần Tuyên thái hậu Tần Tuyên thái hậu
**Tần Tuyên Thái hậu** (chữ Hán: 秦宣太后, 348 TCN - 245 TCN), cũng gọi **Mị Thái hậu** (羋太后) hay **Tuyên Thái hậu** (宣太后), là một Thái hậu nước Tần thời Chiến Quốc trong lịch sử
Phùng hoàng hậu (Bắc Ngụy Văn Thành Đế) Phùng hoàng hậu (Bắc Ngụy Văn Thành Đế)
**Văn Minh Phùng Hoàng hậu** (chữ Hán: 文明馮皇后, 441 - 17 tháng 10, 490), thường gọi là **Văn Minh Thái hậu** (文明太后) hoặc **Bắc Ngụy Phùng Thái hậu** (北魏冯太后), là Hoàng hậu của Bắc Ngụy
Vi hoàng hậu (Đường Trung Tông) Vi hoàng hậu (Đường Trung Tông)
**Đường Trung Tông Vi Hoàng hậu** (chữ Hán: 唐中宗韋皇后, ? - 21 tháng 7, năm 710), thường gọi **Vi hậu** (韋后) hay **Vi Thái hậu** (韋太后) hoặc **Trung Tông Vi Thứ nhân** (中宗韋庶人), kế phối,